Arteriografija je indikovana ako: postoje kontroverze između nalaza ili dileme (globalna simptomatologija, malformacije itd.), dolazi u obzir endovaskularna procedura, ima indikacija za vizualiziranje drugih supraaortalnih grana (brahiocefalični trunkus, vertebralna i subklavijalna arterija), postoji potreba da se analiziraju intrakranijalne cerebralne arterije.

Arteriografija se smatra ”zlatnim standardom” u dijagnostici supraaort- alnih grana za planiranje terapijskih alternativa i ključni faktor indikacionog odlučivanja (decision making process). Dobra karotidna arteriografija ne sme biti jednodimenzionalna, da se ne bi previdele lezije (obično na zadnjem zidu). Neophodan je arteriografski prikaz:

• intratorakalnog, ekstrakranijalnog i
• intrakranijalnog arterijskog segmenta.

Arteriografija je često neizbežna u slučaju globalne cerebralne ishemije. Arteriografija luka aorte treba da prikaže proksimalne i distalne arterije u odnosu na karotidnu bifurkaciju, jer stanje ovih arterija ne može se uvek pouzdano utvrditi ehografski. U bolesnika sa globalnom simptomatologijom neophodan je prikaz Williso-ovog poligona. Ako je on očuvan karotidna endarterektomija, ako je indikovana, može pružiti dobar rezultat čak i ako postoje simultane lezije drugih supraaortalnih i intracerebralnih arterija. Hemodinamski značajnim se arbitrerno smatraju stenoze preko 75% lumena.

U vreme uvođenja minimalno invazivnih procedura u hirurgiju očekuje se da bi i dijagnostika morala da bude manje invazivna. Danas od neinvazivnih metoda za detekciju karotidne bolesti koristimo kolor Duplex ultrasonografiju, MR angiografiju i MSCT angiografiju.

Multislice Computed Tomography Angiography (MSCT) ili Multidetector Computed Tomography (MDCT) karotidnih arterija značajno skraćuje vreme trajanja pregleda, količinu zračenja i kontrastnog sredstva, daje manje artefakata i pruža mogućnost kvalitetne 3D rekonstrukcije. Danas, posle više generacija MSCT aparata možemo reći ovi nalazi imaju brojne prednosti u poredjenju sa konvencionalnom angiografijom.

MSCT angiografija pokazuje stepen stenoze i prirodu plakova, ali i morfologiju karotidnih arterija i odnos sa ostalim strukturama vrata, kao i Willisov poligon. Neophodno je planiranje rekonstruktivnih zahvata trastorakalnim putem. MSCT 3D tehnikom se prikazuju morfološke promene karotidnih arterija u vidu angulacija, elongacija, kinkinga i coilinga. Prisustvo prizidne tromboze se može naslutiti arteriografski, a videti Duplex-sonografski i MSCT-om.

Kompletna okluzija se dijagnostikuje sa većom specifičnošću i senzitivnošću nego prilikom Duplex-ultrasonografije. Precizna je u odredijivanju prohodnosti distalnog arterijskog segmenta, što diktira operabilnost lezije. Ulceracija karotidnog plaka se zapaža kao iregularnost konture zida arterije, sa »plusom u senci kontrasta«, ili kao penetrantna niša sa kraterom. Lažno negativni nalazi se javljaju kada je ulceracija suviše mala da bi mogla biti viđena. Ulkusni krater može biti ispunjen koagulumom ili prekriven fibroznom kapom.

Mana MSCT-a je primena jonizujućeg zračenja i kontrastnog sredstva koje je nefrotoksično.

MSCT angiografija, princip rada